محمد (مدیر)
سیم‌کارت الکترونیکی یکی از فناوری‌هایی است که می‌توانند تأثیری ژرف بر طراحی ابزارها و نحوه‌ی ارتباط آن‌ها با اینترنت و شبکه‌های ارتباطی داشته باشد.
طی هفته‌های گذشته، گوگل و اپل با اضافه کردن پشتیبانی از سیم‌کارت الکترونیکی (eSIM) به محصولات جدید خود، توجه افراد را به سمت این فناوری جدید معطوف کرده‌اند. اپل پشتیبانی از سیم‌کارت الکترونیکی را به نسل سوم ساعت هوشمند خود اضافه کرده است و گوگل نیز در گوشی‌های پیکسل ۲ و پیکسل ۲ ایکس‌ال از این فناوری پشتیبانی می‌کند. فناوری سیم‌کارت الکترونیکی، پیشرفت‌هایی نظیر تجربه‌ی کاربری بهتر و امن‌تر و طراحی بهتر ابزارها را نوید می‌دهد. در کنار آن، این فناوری امکان ارائه‌ی انواع جدیدی از دستگاه‌ها را فراهم می‌کند که موجب به وجود آمدن موقعیت‌های جدید برای اپراتورها خواهد شد.
برای آشنایی با این فناوری، لازم است ابتدا قدری به گذشته برگردیم. سیم‌کارت‌ها ابزاری برای شناسایی و تشخیص هویت کاربران یک شبکه‌ی تلفن همراه هستند و ۲۷ سال است که این وظیفه را بر دوش می‌کشند. برای استفاده از سیم‌کارت، لازم است قطعه‌ای فیزیکی را که یک چیپ روی آن قرار دارد، وارد گوشی کنیم. شاید خیلی‌ها این مسئله را به خاطر نیاورند، اما در سال ۱۹۹۱، سیم‌کارت‌هایی که برای تلفن‌های همراه استفاده می‌شدند به بزرگی یک کارت اعتباری بودند! ولی در سال‌های بعد، اندازه‌ی سیم‌کارت به‌طور چشمگیری کاهش یافت.
تولیدکنندگان همواره در تلاش هستند تا دستگاه‌هایی کوچک‌تر، باریک‌تر و سبک‌تر تولید کنند و در عین حال، ویژگی‌های جدیدی به آن‌ها اضافه کنند. در چنین شرایطی، فضای خالی درون دستگاه‌ها حکم طلا پیدا می‌کند. حتی جک هدفون نیز تدریجا در حال ناپدیدشدن است تا اندکی فضای خالی بیشتر برای طراحان فراهم شود؛ هرچند به عقیده‌ی برخی افراد، این کار ترفندی برای افزایش فروش هدفون‌های بی‌سیم است.
در چنین شرایطی، آیا نانوسیم‌کارت‌ها با اندازه‌ی ۱۲.۳۰×۸.۸۰ میلیمتری به اندازه‌ی کافی کوچک هستند؟ وقتی از دید یک طراح صنعتی به این مسئله نگاه می‌کنید، باید به یاد داشته باشید که تنها اندازه‌ی سیم‌کارت مهم نیست، بلکه باید به فضای مورد نیاز برای ابزارها و مدارات داخلی مرتبط با سیم‌کارت نیز توجه شود. برای سال‌ها، طراحان مجبور بوده‌اند مکانی به‌عنوان جایگاه سیم‌کارت درون گوشی‌ها طراحی کنند. از طرفی، با توجه بیشتر به طراحی گوشی‌های ضد آب، حذف جایگاه‌هایی که با درون گوشی در ارتباط هستند، مهم‌تر از گذشته است.
علاوه بر موارد فوق، اگر قصد تغییر اپراتور خود را دارید یا در حال سفر هستید و مجبور به استفاده از سیم‌کارت جدید، ممکن است با دردسرهایی روبه‌رو شوید؛ اما به‌نظر می‌رسد که شرایط در حال تغییر باشد؛ در سال‌های گذشته، اپل فناوریApple Sim را به آیپد آورده است و همان‌گونه که در ابتدای این مطلب گفته شد، اکنون گوگل و اپل در محصولات جدیدشان از سیم‌کارت الکترونیکی پشتیبانی می‌کنند.
سیم‌کارت الکترونیکی چیست؟
سیم‌کارت الکترونیکی یا سیم‌کارت یکپارچه، در زبان فنی «کارت مدار یکپارچه‌ی عمومی» نامیده می‌شود. طول و عرض این قطعه ۵ میلی‌متر است و در زمان تولید روی بورد اصلی دستگاه نصب می‌شود؛ اما در عین حال، کارایی آن مشابه سیم‌کارت‌های عادی است. این قطعه از قابلیت ارتباط ماشین به ماشین و فعال‌سازی از راه دور هم پشتیبانی می‌کند. سیم‌کارت الکترونیکی اکنون بخشی از استاندارد GSMA است و دیری نخواهد پایید که به یکی از اجزای استاندارد در پرچم‌داران اپل، سامسونگ و دیگر تولیدکنندگان تبدیل خواهد شد.
ویژگی فعال‌سازی از راه دور که بخشی از استاندارد سیم‌کارت‌های الکترونیکی است، ویژگی‌های پیشرفته‌ای جهت فعال‌سازی سیم‌کارت و مدیریت تلفن همراه فراهم می‌آورد. به کمک این فناوری جدید، می‌توان اپراتورها و طرح‌های ارائه‌شده توسط آن‌ها را از صفحه‌ی تنظیمات گوشی انتخاب کرد.
در کنگره‌ی جهانی موبایل امسال، طی سمینار GSMA، توماس هانز، مدیر برنامه‌ی سیم‌کارت الکترونیکی و بخش نوآوری در شرکت دویچه تلکام، نشان داد که چطور با اسکن کردن یک کد روی یک نامه‌ی فیزیکی که توسط اپراتور ارسال شده بود، می‌تواند گوشی خود را فعال کند. وی همچنین سناریوی دیگری را به نمایش گذاشت که طی آن چندین گوشی از طریق اسکن کردن یک کد فعال‌سازی عمومی فعال می‌شدند.
حال مجددا به مثال تغییر اپراتور در طول سفر باز می‌گردیم؛ به لطف فناوری سیم‌کارت الکترونیکی، میتوانید اپراتورهای محلی و طرح‌های ارائه‌شده توسط آن‌ها را مشاهده و انتخاب کنید. هرچند این مسئله در تئوری بسیار جذاب به نظر می‌رسد؛ اما موفقیت آن به استقبال اپراتورها بستگی خواهد داشت. یکی دیگر از مزایای سیم‌کارت‌های الکترونیکی، کاهش هزینه‌ی تولید گوشی است؛ اما نمی‌توان قاطعانه گفت که از این کاهش هزینه سودی نصیب مشتریان نیز خواهد شد یا خیر.
اینترنت اشیاء
تمرکز این مطلب بر دستگاه‌های همراه و کاربرد سیم‌کارت الکترونیکی در این دستگاه‌ها است؛ اما نباید کاربردهای سیم‌کارت الکترونیکی در فناوری اینترنت اشیاء را فراموش کرد. به‌ویژه باید به خاطر بسپاریم که از تلفن‌های همراه به‌عنوان ابزاری اصلی برای فعال‌سازی ابزارهای مجهز به فناوری اینترنت اشیاء استفاده می‌شود.
احتمال می‌رود که در دهه‌ی آینده، ابزارهای مجهز به فناوری هوشمند به بزرگ‌ترین دسته از ابزارهای متصل به اینترنت تبدیل شوند و در این زمینه گوی سبقت را از تلفن‌های همراه بربایند. سیم‌کارت هوشمند تنها به ارتباط این دستگاه‌ها به اینترنت کمک نمی‌کند؛ بلکه طراحی آن‌ها را نیز ساده‌تر می‌کند. فرض کنید اپل و سامسونگ مجبور بودند یک سیم‌کارت فیزیکی را در نسل سوم ساعت اپل و ساعت هوشمند Gear S3 Frontier LTE جای دهند. آیا در چنین وضعیتی، این دستگاه‌ها بزرگ‌تر نمی‌شدند و عمر باتری آن‌ها کاهش پیدا نمی‌کرد؟
ابزارهای پوشیدنی تنها دستگاه‌هایی نیستند که از فناوری سیم‌کارت الکترونیکی بهره خواهند برد. خودروسازان نیز به لطف این فناوری می‌توانند به‌آسانی خودروها را به شبکه‌های موبایل متصل کنند. لپ‌تاپ‌ها نیز بی‌شک از این فناوری بهره خواهند برد و تولیدکنندگان و فروشندگان می‌توانند لپ‌تاپ‌ها را همراه با بسته‌های ارتباطی مختلف به فروش برسانند.
آینده
آینده از آنِ سیم‌کارت‌های الکترونیکی است؛ اما قرار نیست شاهد تغییراتی سریع و یکباره باشیم. نگاهی به تلفن همراهتان بیندازید، این ابزار هنوز از سیم‌کارت فیزیکی استفاده می‌کند و زمانی که آن را به یکی از اعضای خانواده ببخشید یا به شخص دیگری بفروشید هم کماکان از سیم‌کارت فیزیکی استفاده خواهد کرد. کاربرد سیم‌کارت‌های هوشمند در پیکسل ۲ و پیکسل ۲ ایکس‌ال گوگل نیز تنها به پروژه‌ی فای (Fi) گوگل محدود است و برای دیگر اپراتورها، یک درگاه نانو سیم‌کارت در این گوشی‌ها تعبیه شده است.
نکته‌ی مسلم این است که به مرور زمان، تولیدکنندگان از سیم‌کارت الکترونیکی به‌عنوان یک استاندارد پشتیبانی خواهند کرد و اپراتورها به این فناوری روی می‌آورند؛ اما باید منتظر پایان چرخه‌ی عمر دستگاه‌های فعلی باشیم. دیری نخواهد پایید که سیم‌کارت فیزیکی نیز به تاریخ خواهد پیوست.
فروشگاه اینترنتی
