آیا گجت‌ها ما را سالم‌تر نگه می‌دارند؟ تقریبا از دهه ۵۰ میلادی که کمربندهای لرزنده به بازار آمده‌اند، گجت‌های الکتریکی وعده داده‌اند که معجزه سلامتی باشند. اما در اکثر مواقع، کارکرد آنها، مانند این بوده است که به روغن مار باتری متصل کنیم!

البته برخی از گجت‌ها در سلامتی ما مفید بوده‌اند. تفاوت این است که این گجت‌ها همه کار را انجام نمی‌دهند. آنها قول می‌دهند که برخی از اعمال را کنترل کنند، تا ما با بتوانیم با استفاده از داده‌های بدست‌ آمده، اعمال خود مانند خواب یا رژیم غذایی را تغییر دهیم و بدین گونه زندگی سالم‌تری داشته باشیم. برخی از تحقیقات نیز فواید کنترل رفتار بر سلامتی را تایید کرده‌اند. اما آیا واقعا گجت‌های خوبی وجود دارند، که نتایجی به خوبی نتایج تحقیقات داشته باشند؟ بگذارید فقط یک دسته را در نظر بگیریم: خواب.

در چند سال گذشته، محصولاتی به بازار آمده‌اند که وعده می‌دهند به شما کمک می‌کنند که کیفیت خواب خود را اندازه بگیرید، بدانید که چه زمانی خواب شما بد می‌شود و حتی می‌توانند شما را در زمان بهینه بیدار کنند. این محصولات، حاصل دو روند هستند: روند اول، بهترشدن تحقیقات درباره خواب و روند دوم، به بازار آمدن سنسورهایی ارزان و بهتر که هر کسی قادر به خرید آنها است و استفاده از آنها برای همگان به آسانی میسر است.

اما آیا واقعا می‌توان کیفیت خواب را اندازه گرفت؟ البته اندازه‌گیری خواب کمی پیچیده است، چون ما به هرحال خواب هستیم! به همین دلیل قاطع!، باید از سنسورهایی برای اندازه‌گیری جنبه‌های مختلف خواب استفاده کرد. از نظر روش‌شناختی، دو روش برای اندازه‌گیری خواب وجود دارد که تفاوت این دو روش به ما کمک می‌کند که جواب سوال خود را پیدا کنیم.

روش سنتی اندازه‌گیری خواب، پلی‌سامنوگرافی (Polysomnography) نامیده می‌شود. در این روش، بیش از ۲۰ سیم به سر انسان متصل می‌شود. این سیم‌ها و سنسورها، هر چیزی از حرکت چشم و پا تا نفس کشیدن و ضربان قلب را اندازه‌گیری می‌کنند. این روش بیشتر در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌شود و با اینکه بسیار دقیق و کامل است، اما یک عیب بزرگ دارد و آن این است که شخص باید در آزمایشگاه بخوابد، پس محیط او به طور کامل عوض شده است. بنابراین نمی‌توان دقیقا خواب عادی شخص را اندازه گرفت.

روش دوم، اکتیوگرافی (actigraphy) نامیده می‌شود. این روش برعکس روش پیش است و تنها یک متغیر یعنی حرکت بدن را با استفاده از یک سنسور یعنی شتاب‌سنج اندازه می‌گیرد. در این روش جزییات زیادی از دست می‌رود، اما خوبی این روش این است که محیط تغییر نمی‌کند. کافی است که شخص یک دستبند را ببندد و بخوابد.

مشکل از همین جا آغاز می‌شود. گجت‌های پوشیدنی مانند دستبندها از روش اکتیوگرافی استفاده می‌کنند، که ممکن است چندان دقیق نباشد. مطالعات نشان می‌دهد که این گجت‌ها، زمان خواب را کم یا زیاد اندازه می‌گیرند. بعلاوه، این گجت‌ها، نمی‌توانند مشکلات ناشی از خواب مانند قطع تنفس هنگام خواب را در نظر بگیرند. در نتیجه باعث می‌شوند که شما خواب خود را بیش از اندازه، آنالیز کنید و این ممکن است شما را آشفته‌تر سازد و بیشتر به خواب شما صدمه بزند. در حقیقت، حتی می‌توان گفت که برای افرادی که از نارسایی‌های خواب رنج می‌برند، این محصولات ممکن است نارسایی‌ها را شدیدتر کند.

به طور خلاصه می‌توان گفت که گجت‌های پوشیدنی چندان به خواب شما کمک نمی‌کنند. این محصولات ممکن است آمار و ارقام بهتری از خواب در اختیار کاربران قرار دهند، اما به بهبود خواب آنها هیچ کمکی نمی‌کنند.

• منبع HOWSTUFFWORKS